Zespół Downa to zaburzenie programu genetycznego spowodowane pojawieniem się dodatkowego chromosomu (trisomia chromosomu 21).

Wyróżniamy:

- trisomię prostą – dodatkowy chromosom występuje we wszystkich komórkach organizmu (ok. 90- 95 % przypadków),

- trisomię translokacyjną - dodatkowy chromosom 21 lub jego fragment zostaje przesunięty do innej części genotypu (ok.2-5% przypadków),

- mozaicyzm - dodatkowy chromosom pojawia się tylko w niektórych komórkach (2-4% przypadków).

Są dwa typy zespołu Downa: tarczycowy i przysadkowy. Różnice między jednym a drugim widać, tak w budowie ciała jak i zachowaniu.

Rozwój językowy dzieci z zespołem Downa przebiega różnorodnie w zależności od stopnia upośledzenia, nasilenia stymulacji, warunków anatomicznych. Biorąc powyższe pod uwagę kształtowanie się mowy przebiega następująco:

- głużenie pojawia się pomiędzy 4 a 13 miesiącem życia,

- gaworzenie: pomiędzy 7 miesiącem a 6 rokiem życia,

- okres wyrazu: pomiędzy 18 miesiącem a 10 rokiem życia,

- zdania dwuwyrazowe: pomiędzy 4 a 14 rokiem życia,

Cechy komunikacji dzieci z Zespołem Downa:

- wypowiedzi komunikatywne w niewielkim stopniu

- w początkowym etapie niechęć do nawiązania kontaktu,

- zniekształcona artykulacja,

- spowolnione myślenie,

- myślenie konkretno-obrazowe,

- częste i chętne porozumiewanie się przy pomocy gestów,

- trudności w tworzeniu pojęć,

- trudności w uogólnianiu i różnicowaniu,

- brak rozumienia stosunków przestrzennych.

W terapii należy zwrócić uwagę na ćwiczenia:

- ogólnorozwojowe,

- przygotowujące do mówienia (oddechowe, narządów artykulacyjnych)

- rozwijające kompetencję komunikacyjną (rozumienie, nazywanie, rozwój leksyki, gramatyki itd.)